بخشی از متن: انواع سیستم قاب خمشی برای مقابله با نیروهای جـانبی وارد بـر سـازه، بـه ویـژه نیروهای زلزله، از دیرباز، سیستمهای گوناگونی مورد مطالعـه قرار گرفته و در نهایت تعدادی از آنها توسط آییننامهها بـه رسمیت شناخته شده و ضوابط مربوط به طراحـی و سـاخت آنها بیان شده است. از میان آنها میتوان به سیستمهـای سازهای که شامل مهاربندی، دیـوار برشـی، قـاب خمـشی و سیستمهای دوگانه یا ترکیبی اشـاره کـرد. در دسـتهبنـدی دیگر سیستمهای سازهای بر اساس میزان شکلپذیری و بـه عبارت دقیقتر بر اساس استهلاك انرژی به هنگام وقوع زلزله و میزان تغییر مکان فرا ارتجاعی که میتوانند بـدون کـاهش قابل ملاحظه مقاومت داشته باشند، به انواع با شـکلپـذیری کم، متوسط، زیاد یا در بیان دیگر به انـواع سیـستمهـای معمـولی، متوسـط و ویـژه دسـتهبنـدی مـیشـود. اسـتفاده از سیستم قاب خمشی معمولی، برای مناطق با خطر لرزهای بسیار زیاد و زیاد، ممنوع است. معرفی سیستمهای سازهای سیستم قاب خمشی در سیستم سـازهای بارهای قائم توسط قابهای ساختمانی تحمل شده و مقاومـت در برابر نیروهای جانبی توسط قابهای خمشی تأمین میشود. قاب خمشی معمولی قاب خمـشی معمـولی بـه قـابی اطلاق میشود که اجزای تشکیل دهنده آن، دارای آن چنان جزئیاتی است کـه تغییرشـکلهای فرا ارتجـاعی انـدکی را در برابر زلزله طرح از خود نشان بدهد. قاب خمشی متوسط قاب خمـشی متوسـط بـه قـابی اطلاق میشود که در برابـر نیروهـای جـانبی زلزلـه بتوانـد، تغییرشکلهای فرا ارتجاعی محـدودی را تحمل کند. در طراحی این قابها سعی بر آن است که در یک یـا دو انتهـای تیر، در خارج از محدوده اتـصال تیـر بـه سـتون، مفـصلهای پلاستیک تشکیل شوند. مفاصل پلاسـتیک دارای ظرفیـت دورانی به حدی باشند کـه دوران نظیـر تغییر مکـان جـانبی نسبی طبقه، حداقل به ۰/۰۲ رادیان برسد کـه حـدود ۰/۰۱ رادیان آن در ناحیه فرا ارتجاعی باشد. قاب خمشی ویژه اب خمـشی ویـژه بـه قـابی اطـلاق میشود که در برابر نیروهای جانبی زلزله بتوانـد تغییرشـکلهای فرا ارتجاعی قابل ملاحظهای را تحمل کند. در طراحی ایـن قابهـا سعی بر آن است کـه در یـک یـا دو انتهـای تیـر، در خـارج از محدوده اتصال تیر به ستون، مفصلهای پلاستیک تشکیل شوند و مفاصل پلاستیک دارای ظرفیـت متنـاظر تغییرمکـان جـانبی نسبی طبقه، حداقل به انـدازه ۰/۰۴ رادیـان باشـد کـه حـدود ۰/۰۳ رادیان آن در ناحیه فرا ارتجاعی است. سیستمهای دوگانه یا ترکیبی نوعی سیستم سازهای است که در آن بارهای قائم عمدتاً توسط قابهای سـاختمانی تحمل میشـوند. مقاومـت در برابـر بارهـای جـانبی توسـط مجموعهای از دیوارهای برشـی یـا قابهـای مهاربنـدی شـده همراه با مجموعهای از قابهای خمشی صورت میگیرد. سهم باربری جانبی هر یک از دو مجموعـه بـا توجـه بـه سـختی جانبی و اندرکنش آن دو، درتمام طبقات تعیـین مـیشـود. قابهای خمشی قادرند به تنهایی، حداقل ۲۵ درصـد نیـروی جانبی وارد به ساختمان را تحمل کنند. قاب مهاربندی شده همگرای ویژه قابهای مهاربندی شده همگرای ویژه به قابهایی گفته میشـود کـه در آنهـا از مهاربندها انتظار میرود تحت اثـر بـار جـانبی زلزلـه طـرح، تغییر شکلهای فرا ارتجاعی قابل ملاحظهای را تحمـل کننـد و در آنها کاهش مقاومت چندانی رخ ندهد. رفتـار فرا ارتجـاعی مورد نظر ممکن است بـه مرحلـه بعـد از کمـانش مهاربنـد توسعه یابد. به این ترتیب پیکرهبندی (جانمـایی) و طراحـی مهاربند و اتصالات آن بایـد چنـان باشـد کـه از عهـده ایـن تغییرشکلها برآید و رفتار تیرها و سـتونها در قـاب عمـلاً در مرحله ارتجاعی باقی بماند.